Samenvatting bijeenkomst diversiteit

Na een toelichting op de diversiteitscode door de Vereniging aan de aanwezige vertegenwoordigers van de verschillende vrijescholen werd benadrukt dat de code geen ‘papieren tijger’ moet zijn, maar inspiratie tot uitwisseling en van elkaar leren. Zie hier een overzicht van aan elkaar gedeelde tips, als ook een aantal nuttige boekenlijsten:

• Boekenlijst diversiteit
• Boekenlijst inclusie (bron: Joanne Zwart, Harderwijk)
• Boekenlijst volksverhalen

De Vereniging van vrijescholen zet zich in voor het toegankelijk maken van vrijeschoolonderwijs voor iedereen. Er worden de laatste jaren in Nederland interculturele en internationale vrijescholen opgericht. Ook is zichtbaar dat vrijescholen slechts een klein deel van de maatschappij bereiken, terwijl deze juist diverser wordt.

TIjdens deze bijeenkomst werd duidelijk dat vrijescholen al goed op weg zijn wat betreft diversiteit in gender, in leerniveaus en in sociaal-economische achtergrond, maar dat de grootste uitdaging ligt in het bevorderen van culturele diversiteit.

Een belangrijke vraag die gesteld werd is of er niet een webdossier over diversiteit in het leven geroepen kan worden, zodat de niet vertegenwoordigde vrijescholen en (aspirant)leden ook aan de slag kunnen met het onderwerp. Het wordt als belangrijk ervaren om meer bewustzijn te creëren op scholen, zowel in het schoolteam als bij leerlingen. De online omgeving waarin de lezer van dit artikel zich nu bevindt, is het startpunt van dit dossier.

Er wordt voorgesteld om mensen van binnen de vrijeschoolbeweging hun persoonlijke verhaal rondom diversiteit te laten vertellen op scholen en bijeenkomsten. Dit idee wordt als actiepunt genoteerd.

Een aantal waardevolle vervolgvragen en discussiepunten worden vastgelegd waar antwoorden en oplossingen voor dienen te worden gevonden. Weergegeven in chronologische volgorde van de bijeenkomst:

• We streven ernaar om als vrijescholen een afspiegeling te zijn van de maatschappij, maar hoe realiseren we dat in de breedte? Werken met voorrang in het aannamebeleid? Wanneer zijn we tevreden over het bereiken van ons streven?
• Is er meer onderzoek nodig naar de struikelblokken die kinderen ervaren op vrijescholen?
• Wat weerhoudt mensen om de vrijeschool te kiezen voor hun kinderen?
• Zijn we een streekschool of een school van de wijk met een weerspiegeling van de wijk in de leerlingenpopulatie?
• Is locatie van de school belangrijk en geeft huisvesting in bepaalde wijken kans op een andere leerlingenpopulatie? Zijn dependances een kans voor meer diversiteit?
• Hoe krijgen we kinderen uit nieuwe doelgroepen de school in en hoe bereiken we ouders en kinderen buiten onze ‘bubbel’?
• Hoe brengen we informatie over de vrijeschool op plaatsen waar we nu niet zichtbaar zijn?
• Een andere/veranderende doelgroep heeft een andere hulpvraag: kunnen we bieden wat nodig is? Hoe?
• Hoe komen we over diversiteit en de code in gesprek met de groepen die ondervertegenwoordigd zijn?
• De antroposofie heeft een christelijke basis, is dat een belemmering?
  De christelijke oriëntatie trekt aan maar stoot ook af. Kan dat anders zonder de kwaliteiten over boord te gooien?
• Als de vorm/invulling van jaarfeesten verandert, neemt de diversiteit dan toe?
• Verkennen van het fenomeen bubbels; mensen in een bubbel hebben geen oog (meer) voor de eigen tekortkomingen wat betreft de kijk op bijvoorbeeld diversiteit. Het blijkt lastig om in een bubbel verder te kijken en bewustzijn te creëren.
• Witte mensen hebben vaak geen inzicht in wat het betekent om een andere huiskleur te hebben. En mensen hebben daarbij vaak ook geen inzicht in de diversiteit (en de mate van voorkeursbehandeling of achterstelling) binnen hun eigen witte of zwarte groep, laat staan daarbuiten. Als dit klopt, wat is de oplossing?
• Wat is de rol van kunst en cultuur bij dit onderwerp? Hoe kan dit bijdragen tot verbinding? Kunnen we VO-leerlingen inzetten om op PO-scholen op een kunstzinnige manier iets te delen over diversiteit?
• Naar aanleiding van de feminisering van het onderwijs: waardering hebben en uitspreken voor wat jongens traditioneel gezien aanspreekt. Hoe doe je dat?
• Let op dat niet alle vragen rondom diversiteit worden neergelegd bij één persoon of bij die ene persoon van buiten de ‘witte bubbel’.
• Bepaalde boeken roepen tegenwoordig vragen op, zoals Jip & Janneke en Grimm. Wat is onze positie daarin?